با آداب و رسوم مردم مشهد آشنا شوید
مشهد یکی از بزرگ‌ترین شهرهای توریسی و مذهبی ایران به شمار می‌رود که در سال‌های اخیر پذیرای گردشگران ایرانی و خارجی بوده است. این کلان شهر تا به اکنون تاثیرات زیادی بر فرهنگ، اقتصاد، وضعیت سیاسی، صنعت گردشگری و … داشته است. اگر برای سفر به این شهر دیدنی و زیبا دارید، باید بگوییم که هتل‌های بسیار خوبی از جمله هتل سارینا مشهد می‌تواند پذیرا و میزبان شما عزیزان باشد.
بسیاری از افراد مشهد را با حرم امام رضا (ع) می‌شناسند، ولی در کنار این جاذبه دینی، مکان‌های توریستی و مراکز خرید بسیار زیادی وجود دارد که می‌تواند لذت سفر را دوچندان کند. در ادامه توضیحاتی در خصوص آداب و رسوم مردم مشهد ارائه خواهیم داد.
آشنایی با آداب و رسوم مردم مشهد
قطعا آشنایی با آداب و رسوم مردم مشهد یکی از جاذبه‌های این شهر محسوب می‌شود. به طور کلی آداب و رسوم یک شهر یا منطقه خبر از گذشته و اصالت آن می‌دهد. اگر این موضوع برای شما هم جذاب است، با ما همراه باشید تا در ادامه به صورت دقیق این آداب و رسوم را مورد بررسی قرار دهیم.
لهجه شیرین مشهدی و قومیت‌های مردم این شهر!
در شهر مشهد قومیت‌ها و گویش‌های مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال: در شمال شرق خراسان تاجیک‌ها و در جنوب این استان سیستانی‌ها و عرب‌ها زندگی می‌کنند. شهرهای اطرف مشهد نظیر تربت حیدریه و نیشابور اقوام اسماعیلیان و حیدری‌ها و در بخش‌های مرکزی خراسان، بختیاری‌ها زندگی می‌کنند.
از طرفی به دلیل نزدیکی شهر مشهد به افغانستان، بسیاری از مهاجران افغان نیز در این شهر زندگی می‌کنند. در واقع مشهد، میزبان سنت‌ها و آداب و رسوم اصیل و مختلفی است. در این شهر افراد با مذاهب مختلفی همچون اسلام شیعی، اهل تسنن، اسماعیلیون و …، زبان‌های ترکی، ترکمنی و … به همراه گویش‌های مختلف با آرامش و صلح در کنار یکدگیر زندگی می‌کنند.
از دیگر آداب و رسوم مردم مشهد می‌توان به صنایع دستی خاص آیینی سنتی، رنگ‌های متنوع، رقص‌های محلی، سوغات و غذاهای لذیذ و متفاوت اشاره داشت.
مراسم آئینی خاص در مشهد
مراسم چهارشنبه سوری در همه شهرهای ایران برگزار می‌شود، ولی این مراسم در مشهد قطعا حال و هوای سنتی‌تر و جذاب‌تری دارد. در محله‌هایی از این شهر مراسم فال گوش ایستادن، قاشق زنی و … اجرا می‌شود که بسیار جالب و بامزه است.
طبق آداب و رسوم مردم شهر مشهد، در شب یلدا افراد در خانه بزرگان خانواده جمع شده و میزبان با خوراکی‌های پاییز و زمستان از آن‌ها پذیرایی می‌کند. در گذشته خانواده نوداماد برای عروس خود میوه و آجیل یلدا می‌فرستادند. خانواده عروس نیز در همان سینی یک قواره پارچه کت شلواری می‌فرستاند.
عروس‌ها پس از آیین سنتی خاستگاری و بله برون و … در شب عروسی مراسم نخه را به جا آورده و سپس عروس کشون انجام می‌شود. چراغ برات نیز یکی از مهم‌ترین آداب و رسوم مردم مشهد محسوب می‌شود که افراد چراغ‌های سنتی را برای درگذشتگان خود روشن می‌کنند.
نقش پررنگ آواز و موسیقی در آداب و رسوم مردم مشهد
خراسان رضوی بخش بزرگی از شرق کشور را تشکیل داده و اقوام و فرهنگ‌های مختلفی در آن زندگی می‌کنند. به همین علت آوازها و رقص‌های خاصی را می‌توانید در مشهد مشاهده کنید. در واقع قرارگیری این قومیت‌ها در کنار هم، آداب و رسوم مردم مشهد را تشکیل داده است.
شما می‌توانید معروف‌ترین آوازهای سنتی و هم خوانی‌هایی را در بعضی از روزهای سال در حرم امام رضا (ع) گوش کنید و لذت ببرید. این مراسم‌های زیبا با شور و اشتیاق خاصی اجرا شده و بینندگان زیادی دارد. اگر خوش شانس باشید، در زمان سفر می‌توانید این مراسم‌های زیبا را مشاهده کنید.
دقت داشته باشید که مراسم‌های فرهنگی مردم مشهد تنها شامل مراسمات دینی نمی‌شود. آوازهای بسیار زیبای فرهنگ کرمانج جزء معروف‌ترین موسیقی‌های این شهر است. جالب است بدانید که کرمانج نام منطقه‌ای در خراسان شمالی است که در آن مردم غیور و مهربان کرد زندگی می‌کنند.
مردم کرمانج فرهنگی غنی و آوازهایی بسیار زیبا و شنیدی اجرا می‌کنند که تاثیرات خود را بر روی آداب و رسوم مردم شهر مشهد گذاشته است. دو تار نام ساز سنتی است که در منطقه خراسان رضوی، به خصوص مشهد از آن استفاده می‌شود. این ساز تقریبا مشابه با ساز سه تار است.
قطعا نواختن این ساز خاص نیاز به مهارت زیادی دارد. بسیاری از مردم محلی و بومی مشهد در زمینه نواختن این ساز اصیل فعالیت دارند. این موضوع می‌تواند اصیل بودن آداب و رسوم مردم این شهر را به نمایش بگذارد. رقص‌های معروف بختیاری، تاجیکی، سبزواری و نیشابوری به نوعی در فرهنگ کهن مردم مشهد تنیده شده و از جاذبه‌های اصلی این شهر به حساب می‌آید.
فرهنگ وقف و نذورات در مشهد، از قدیمی‌ترین آداب و رسوم مردم مشهد
مشهد بزرگ‌ترین شهر وقفی کشور ایران است. یعنی بسیاری از زمین‌های تجاری، مسکونی و کشاوری با وقف به وجود آمده‌اند. مشهد رتبه اول و ملایر دارای رتبه دوم وقف در کشور را دارند. فرهنگ وقف و نذورات از دیگر آداب و رسوم مردم مشهد است که به سبب وجود امام رضا (ع)، ریشه‌ای تاریخی دارد.
همانطور که اشاره داشتیم، مراسم چراغ برات و مراسم صلات از دیگر مراسم سنتی این شهر است که می‌تواند برای گردشگران جذاب و دیدنی باشد. اگر در ایام خاصی از سال برنامه سفر به مشهد را دارید، توصیه می‌کنیم هتل رضویه مشهد را برای اقامت خود در نظر داشته باشید.
آشنایی با ورزش‌های سنتی و جذاب مردم مشهد
در ایران ورزش‌های مختلف سنتی همچون کشتی‌گیری مرسوم است. ولی این ورزش‌ها در هر شهری به گونه‌ای خاص انجام می‌شود. در شهر مشهد ورزش کهن کشتی‌گیری متفاوت تر از شهرهای دیگر است. به این صورت که مردم مشهد کشتی گیری را با چوخه انجام می‌دهند.
کشتی‌گیری با چوخه در بین مردم، به خصوص افراد قدیمی و بزرگسال معروف و محبوب است که می‌تواند دلیری مردان این منطقه را به نمایش بگذارد. استاد سه پایه، آفتاب و مهتاب، آقاآقا، سنگ و پنج، کبد پدی، قایم موشک از دیگر بازی‌های جذاب و بامزه است که اجرای آن‌ها با لهجه مشهدی لذت دیگری دارد.
مراسم باران خواهی مردم مشهد!
متاسفانه مردم خراسان تا سالیان سال با مشکل کم آبی روبهرو بودند. همین مسئله باعث شده بود که مردم به خدمت امام رضا (ع) بروند و در روزهایی خاص به همراه امام به بیابان رفته و برای بارش باران دعا کنند. در این زمینه اسناد تاریخی بسیاری وجود دارد و این رسم از همان سال‌ها تا به اکنون در بین مردم مشهد اجرا می‌شود.
به این صورت که در فصول گرم و زمان کم آبی، مردم به بیابان رفته و با ذکر دعا و قسم به اسما متبرکه، درخواست بارش باران دارند.
مراسم‌های خاص ایام محرم در مشهد
مراسم ایام محرم یکی از مقدس‌ترین و مهم‌ترین مراسم‌های موجود در کشور ایران است. این مراسم حال و هوای خاص خود را داشته و بسیاری از گردشگران خارجی صرفا برای شرکت در این مراسم و مشاهده آن به ایران سفر می‌کنند. مراسم ایام محرم در مشهد بسیار خاص برگزار می‌شود.
جالب است بدانید که اجرای این گونه مراسم‌ها، ریشه در آداب و رسوم مردم مشهد دارد. در این ایام همه حسینیه‌ها و مهدیه‌های سطح شهر سیاه پوش شده و مداحان برای عزاداری و سوگ امام حسین (ع) وارد شهر مشهد می‌شوند. در ایام محرم فواره موجود در فلکه آب که روبهرو درب باب الرضا قرار گرفته به رنگ خون در می‌آورند.
خطبه خوانی، سینه زنی، ختم ادعیه، جامه سیا، وقف و خیرات، هیئت شام غریبان دو بار در سال در حرم امام رضا (ع) برگزار می‌شود.